Dementia Health Tips: చిత్తవైకల్యం లేక డిమెన్షియా అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క రోజువారీ కార్యకలాపాలను నిర్వహించే సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది. ఇది సాధారణంగా జ్ఞాపకశక్తి, ఆలోచన మరియు ప్రవర్తనతో సమస్యలను కలిగి ఉంటుంది.అంతే కాక భావోద్వేగ సమస్యలు, భాషతో ఇబ్బందులు మరియు ప్రేరణ తగ్గడం. లక్షణాలు అనేక దశలలో సంభవిస్తాయి.
ఈ రుగ్మత యొక్క సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు న్యూరోసైకియాట్రిక్ లక్షణాలు. ఇవి మనిషి యొక్క ప్రవర్తనా మరియు మానసిక స్థితి ఆందోళన, చంచలత, అనుచిత ప్రవర్తన, లైంగిక అసహనం మరియు దూకుడు ఉండవచ్చు, ఇవి మౌఖికంగా లేదా శారీరకంగా ఉండవచ్చు. ఈ రుగ్మత లక్షణాలు మనిషి మనిషి కీ మారుతూ ఉంటాయి. ఇది జ్ఞాపకశక్తి, శ్రద్ధ, కమ్యూనికేషన్, రీజనింగ్, జడ్జిమెంట్, ప్రాబ్లమ్ సాల్వింగ్ మరియు విజువల్ పర్సెప్షన్ మొదలైన వాటిని ప్రభావితం చేస్తుంది. తెలిసిన పరిసరాల్లో తప్పిపోవడం, తెలిసిన వస్తువులను సూచించడానికి అసాధారణ పదాలను ఉపయోగించడం, సన్నిహిత కుటుంబ సభ్యుడు లేదా స్నేహితుడి పేరును మర్చిపోవడం, పాత జ్ఞాపకాలను మరచిపోవడం, స్వతంత్రంగా పనులు పూర్తి చేయలేకపోవడం మొదలైనవి చిత్తవైకల్యాన్ని సూచించే సంకేతాలు.
నివారణ చర్యలు
రక్త పోటును నియంత్రణ లో ఉంచు కోవడం, చక్కర వ్యాధి ని అదుపు చేయడం, పొగ తాజాగా కుండా ఉండడం, ఎత్తు, బరువు సమతుల్యత చూసుకోవడం, శారీరకంగా చురుకుగా ఉండడం , బుర్ర కి మంచి పని ఇవ్వడం, లాంటివి చేయాలి. వయసు పైబడుతున్నవారు పిల్లలతో, స్నేహితులతో కలవడం, పజిల్స్ లాంటివి చేయడం చేస్తే చురుకుగా ఉంటారు. అన్నిటికన్నా ముఖ్యమైనది సమతుల్య మైన ఆహారం. త్వరగా అరిగే వాటిని మాత్రమే తక్కువ పాలలో తినాలి. కొంమంది 60 ఏళ్ళు దాటినా మాంసం, తినకుండా ఉండలేరు. అదేదో స్టేటు సింబల్ అనుకుంటారు. ఇది మంచిది కాదు. వయసు పెరిగిన కొద్దీ అరుగుదల తగ్గుతుందని గ్రహించాలి.
ఈ రుగ్మత వచ్చిన కొంత మంది రోగులు తినడం మర్చిపోవచ్చు మరియు నిరాశ, మందుల దుష్ప్రభావాల ఫలితంగా చివరికి ఆకలి అనిపించకపోవచ్చు. అయినప్పటికీ, ఆరోగ్యకరమైన మరియు సమతుల్య ఆహారం చిత్తవైకల్యం యొక్క తిరోగమనంలో పెద్ద తేడాను కలిగిస్తుంది. కొన్ని ఆహారాలలో లభించే పోషకాలు మీ శరీరానికి ఆహారం ఇవ్వడమే కాకుండా, మీ మెదడుకు ఆహారం ఇస్తాయి.
ఆకుకూరలు
బచ్చలికూర, కొల్లార్డ్ మరియు ఆవపిండి ఆకుకూరలు, కాలే, అరుగూలా మరియు స్విస్ చార్డ్ వంటి కూరగాయలు అన్నీ ఫోలేట్ లేదా విటమిన్ బి 9 యొక్క గొప్ప వనరులు, ఇది వృద్ధులలో జ్ఞానాన్ని మెరుగుపరుస్తుందని తేలింది. ఫోలేట్ సెరోటోనిన్ స్థాయిలకు దోహదం చేయడం ద్వారా నిరాశ (ఒక సాధారణ చిత్తవైకల్యం దుష్ప్రభావం) ను నివారించడంలో సహాయపడుతుంది. ఆకుకూరల్లోని విటమిన్ ఇ కూడా మెదడుపై సానుకూల ప్రభావం చూపింది.
క్రూసిఫరస్ కూరగాయలు
బ్రోకలీ, కాలీఫ్లవర్, బోక్ చోయ్, క్యాబేజీ, బ్రస్సెల్ మొలకలు జ్ఞాపకశక్తిని నిలుపుకోవడంలో సహాయపడతాయి. వాటిలో కెరోటినాయిడ్లు మరియు ఫోలేట్ ఉన్నాయి, ఇది అభిజ్ఞా బలహీనతతో ముడిపడి ఉన్న అమైనో ఆమ్లం హోమోసిస్టీన్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది.
బీన్స్
చిక్కుళ్ళు ఫోలేట్ యొక్క మరొక గొప్ప మూలం, అలాగే ఇనుము, మెగ్నీషియం మరియు పొటాషియం. వాటిలో కోలిన్ అనే బి విటమిన్ కూడా ఉంది, ఇది మెదడు పనితీరుకు కీలకమైన న్యూరోట్రాన్స్మిటర్ అయిన ఎసిటైల్కోలిన్ను పెంచుతుంది.
బెర్రీస్ మరియు చెర్రీస్
అన్ని రకాల బెర్రీలలో ఆంథోసైనిన్ ఉంటుంది, ఇది ఫైటోకెమికల్, ఇది ఫ్రీ రాడికల్స్, మంట మరియు రేడియేషన్ వల్ల కలిగే నష్టం నుండి మీ మెదడును రక్షిస్తుంది. బ్లూబెర్రీస్లో చాలా యాంటీఆక్సిడెంట్లు, అలాగే విటమిన్ సి మరియు ఇ పుష్కలంగా ఉన్నాయి.
డార్క్ చాక్లెట్
కోకో పౌడర్లోని యాంటీఆక్సిడెంట్ అయిన ఫ్లేవనోల్స్ మెదడుకు రక్త ప్రవాహాన్ని మెరుగుపరచడంలో సహాయపడతాయి. చాక్లెట్ ముదురుగా ఉంటే, మీకు మంచిది, ఎందుకంటే మీకు ఎక్కువ ఫ్లేవనోల్స్ మరియు తక్కువ చక్కెర లభిస్తుంది.
చేప
ఒమేగా -3 అధికంగా ఉండే చేపల యొక్క మూడు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ వారపు సేర్విన్గ్స్ తిన్న 65 మరియు అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్నవారికి చేపలను ఎప్పుడూ తినని వారితో పోలిస్తే చిత్తవైకల్యానికి కారణమయ్యే మెదడు గాయాలు వచ్చే ప్రమాదం దాదాపు 26 శాతం తక్కువగా ఉందని ఒక అధ్యయనం కనుగొంది. ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలు ఐకోసాపెంటెనోయిక్ (ఇపిఎ) మరియు డోకోసాహెక్సానోయిక్ (డిహెచ్ఎ) యొక్క అధిక స్థాయిలు మెదడును టిప్-టాప్ ఆకారంలో ఉంచుతాయి.
గింజలు
ఒక చిన్న గుప్పెడు గింజలు ఒమేగా -6 మరియు ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలు, విటమిన్ ఇ, ఫోలేట్, విటమిన్ బి 6 మరియు మెగ్నీషియంతో సహా టన్ను పోషకాలను ప్యాక్ చేస్తాయి. ఈ పోషకాలు వయస్సు-సంబంధిత జ్ఞాపకశక్తి నష్టం నుండి రక్షించడంలో సహాయపడతాయి, అలాగే మానసిక స్థితిని మెరుగుపరచడానికి పనిచేస్తాయి. వేరుశెనగ, జీడిపప్పు, హాజెల్ నట్స్, వాల్ నట్స్, బాదం మరియు పెకాన్లతో సహా అన్ని రకాల గింజలు ఈ ప్రయోజనాలను అందిస్తాయి.
విత్తనాలు
విత్తనాలు విటమిన్ ఇ పుష్కలంగా అందిస్తాయి, ఇది ఆగ్రే-సంబంధిత అభిజ్ఞా క్షీణత యొక్క తక్కువ రేటుతో సంబంధం ఉన్న విటమిన్. పొద్దుతిరుగుడు విత్తనాలలో కనిపించే కోలిన్ అనే సమ్మేళనం మెదడు పనితీరును మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది. గుమ్మడికాయ గింజలలో ఉండే జింక్ జ్ఞాపకశక్తి మరియు అభిజ్ఞా పనితీరును మెరుగుపరుస్తుంది, ట్రిప్టోఫాన్ నిరాశతో పోరాడుతుంది. అవిసె గింజలు చేపలకు అద్భుతమైన ప్రత్యామ్నాయం, ఎందుకంటే అవి జ్ఞాపకశక్తిని పెంచే ఒమేగా -3 లతో నిండి ఉంటాయి.
మసాలా దినుసులు
కొన్ని సుగంధ ద్రవ్యాలు మీకు ఇష్టమైన వంటకాలకు రుచిని జోడించడమే కాకుండా, యాంటీఆక్సిడెంట్లు మరియు జ్ఞాపకశక్తిని పెంచే సమ్మేళనాలను కూడా జోడిస్తాయి. ఉదాహరణకు, దాల్చినచెక్క యొక్క వాసన అభిజ్ఞా ప్రాసెసింగ్ను పెంచుతుంది. ఒక అధ్యయనంలో, సేజ్ తీసుకున్న పాల్గొనేవారు జ్ఞాపకశక్తి పరీక్షలలో మెరుగ్గా పనిచేశారు. మరియు కరివేపాకు ప్రేమికులు ఆనందించవచ్చు; పసుపులోని ప్రధాన పదార్ధమైన కర్కుమిన్ మెదడు ఫలకాన్ని విచ్ఛిన్నం చేస్తుందని మరియు జ్ఞాపకశక్తి సమస్యలను కలిగించే మంటను తగ్గిస్తుందని తేలింది. ఈ రుగ్మతకు సరైన చికిత్స లేని కారణం గా రాకుండా జాగ్రత్తలు తీసు కోవాలి. మంచి జీవన శైలి ఉండాలి.